Persoonlijke verzorging is belangrijk voor iedereen, maar voor mensen met Alfa-1 Antitrypsine Deficiëntie (AATD/Alfa-1) kan het extra uitdagend zijn. Wassen en aankleden zijn vaak automatische routines (een vast ochtend- of avondritueel). Maar bij Alfa-1, of andere longaandoeningen, is het belangrijk om bewust stil te staan bij hoe deze taken het best uitgevoerd kunnen worden.

In dit artikel bespreken we de keuzes die u kunt maken bij uw persoonlijke verzorging. Denk hierover na en probeer uit wat voor u werkt. Het doel is dat u zichzelf met minder energie en inspanning kunt wassen en aankleden, zodat u meer energie overhoudt voor de rest van de dag.

Vooraf keuzes maken

Voordat u begint met uw persoonlijke verzorging, is het belangrijk om enkele bewuste keuzes te maken die uw routine kunnen vergemakkelijken en uw energie kunnen besparen.

Tijdstip
Bedenk goed op welk moment van de dag u uw persoonlijke verzorging (zoals douchen) uitvoert. Wanneer doet u dit normaal gesproken?
Kortademigheid kan ‘s ochtends heviger zijn, waardoor u langer nodig heeft om op te starten. Als u merkt dat ’s ochtends douchen te veel energie kost of als u een drukke dag voor de boeg heeft, overweeg dan om ’s avonds te douchen of een dag over te slaan.

Hoe vaak
Vraag uzelf af of het echt nodig is om elke dag te douchen. Douchen kost veel energie, terwijl een paar keer per week aan de wastafel wassen een goed alternatief kan zijn. Dit kost u minder energie zonder in te leveren op hygiëne.

Badkamer
Heeft u last van de stoom in de badkamer? Voorkom dit door de douche tussendoor uit te zetten of zorg dat de stoom weg kan door een raam of deur open te zetten. Indien aanwezig, zet ook zeker de mechanische ventilatie aan. De badkamer kunt u het beste op dezelfde temperatuur instellen als de woonruimte. Dan is het contrast in temperatuur minder groot en is de stoomvorming minder.

Voorbereiding: efficiënt uw persoonlijke verzorging plannen

Denk van tevoren na wat u allemaal nodig heeft en zorg ervoor dat alles binnen handbereik staat. Dit voorkomt onnodige inspanning tijdens het wassen. Kleding kan ook de avond ervoor al klaargelegd worden.

Verdeel de voorbereiding, het wassen zelf en de zorg erna in afzonderlijke stappen. Probeer bijvoorbeeld om uzelf al om te kleden en een badjas aan te trekken, voordat u zich gaat wassen. Dit kan ook in een andere ruimte. Zo kunt u eerst even uitrusten, bijvoorbeeld zittend op bed, en daarna met het wassen beginnen.

Uitvoering

Bij de uitvoering van uw persoonlijke verzorging zijn er verschillende technieken die u kunt toepassen om het proces gemakkelijker en minder vermoeiend te maken.

Tempo
Neem voldoende tijd voor uw verzorging. Door rustig aan te doen en het tempo aan te passen, voorkomt u dat u buiten adem raakt. Hiermee kunt u dus juist tijd besparen, omdat u minder tijd nodig heeft om bij te komen.

Rustpauzes
Neem regelmatig pauzes om uit te rusten. Dit voorkomt dat u moe of kortademig wordt en biedt de gelegenheid om even te genieten van die warme douche.

Manier van wassen
Betrapt u uzelf op schrobben? Onnodig vaak en hard hetzelfde lichaamsdeel wassen. Is dit nodig? Door dit minder vaak en hard te doen, bespaart u energie.

Ademhalingstechniek
Zorg ervoor dat u blijft doorademen tijdens het wassen! U merkt misschien wel dat u de ademhaling vast zet bij bepaalde handelingen. Het kan zijn dat u onbewust uw adem vasthoudt tijdens bepaalde handelingen, zoals bukken of reiken. Probeer dit te voorkomen door bewust door te ademen, en adem vooral uit als u bukt of reikt.

Houding
Gebruik een douchekruk om te zitten tijdens het wassen. Dit kost minder energie en vermindert de noodzaak om te bukken, wat weer kortademigheid kan veroorzaken. Door te zitten hoeft u minder diep te bukken om bij uw benen en voeten te komen, waardoor u minder snel buiten adem raakt.
U zou ook kunnen denken aan een verlengde schoenlepel met een washandje eromheen gebonden om diep bukken te voorkomen. Daarnaast is een douchekruk ook handig voor een rustmoment tijdens het douchen.

Haren verzorgen

• Gebruik één hand om uw haren te wassen om energie te besparen.
• Overweeg om de sproeier in uw hand te houden in plaats van op te hangen, afhankelijk van wat voor u makkelijker is. Overweeg of u het water wel of niet over uw gezicht wilt laten lopen en of het comfortabeler is om uw hoofd achterover te houden.
• Kam of föhn uw haar eventueel zittend en gebruik één hand. Dit kost minder energie. Bedenk ook goed of het nodig is om dit gelijk na het douchen te doen.

Rug
De rug is lastig om zelf te wassen. Een hulpmiddel zoals een steelborstel of een lange handdoek met 2 lussen kan uitkomst bieden.

Afdrogen
Voorkom grote armbewegingen tijdens het afdrogen om energie te besparen. U kunt een katoenen badjas aantrekken om grotendeels vanzelf droog te worden en tegelijkertijd uit te rusten zonder het koud te krijgen.

Met deze tips kunt u uw persoonlijke verzorging efficiënter maken en energie behouden voor de dingen die u graag doet. Probeer ze uit en ontdek wat voor u het beste werkt. Zelfs kleine veranderingen kunnen al een groot verschil maken in uw dagelijkse energie en welzijn.